ο ζητιάνος, ένα μονόπρακτο του Μπρεχτ

Αυτό το μικρό θεατρικό μονόπρακτο του Μπέρτολντ Μπρεχτ το ανακάλυψα τυχαία στη συλλογή των δωρεάν ηλεκτρονικών βιβλίων, που διαθέτει και διανέμει αυτό το φοβερό από κάθε άποψη site, το www.24grammata.com.

Πρόκειται για το έργο «Ο ζητιάνος ή το ψόφιο σκυλί», που μετά βίας καλύπτει τις πέντε σελίδες και αφορά τον διάλογο ανάμεσα σ’ ένα βασιλιά, που πηγαίνει βιαστικά να πανηγυρίσει τη νίκη του, κι έναν ζητιάνο, που κάθεται στεναχωρημένος, γιατί πέθανε ο σκύλος του. Όποιος έχει όρεξη για διάβασμα, μπορεί να το διαβάσει εδώ: www.24grammata.com/?p=8679.

Μου θύμισε λόγια και καταστάσεις απ’ το παρελθόν, που τα «πήρα κάπως» και μάλλον έπρεπε να τα είχα «πάρει διαφορετικά». Το ότι όλα επιδέχονται τουλάχιστον δυο ερμηνείες, μια θετική και μια αρνητική, και εκατομμύρια ενδιάμεσες διαβαθμίσεις. Καιρό είχα να διαβάσω ένα τόσο εύστοχο παράδειγμα.

«Έχεις αδύναμη φωνή: είσαι, λοιπόν, φοβητσιάρης. Ρωτάς πολλά: είσαι λακές. Ψάχνεις να μου στήσεις παγίδες: άρα δεν έχεις πεποίθηση στην υπόθεσή σου, ακόμη και για την πιο σίγουρη. Δεν με πιστεύεις, κι όμως μ’ ακούς: έχεις λοιπόν αδύνατο χαρακτήρα και, τέλος, πιστεύεις πως είσαι ο ομφαλός της Γης, ενώ υπάρχουν άνθρωποι πολύ πιο αξιόλογοι, π.χ. εγώ. Ξέχωρα απ’ αυτά είσαι τυφλός, κουφός κι αδαής. Τ’ άλλα σου ελαττώματα δεν τα γνώρισα ακόμα».

Και συνεχίζει λίγο πιο κάτω:

«Μιλάς σιγανά: είσαι λοιπόν ταπεινός. Ρωτάς πολλά: θέλεις να πλουτίσεις τις γνώσεις σου. Εξετάζεις τα πάντα: είσαι λοιπόν σκεπτικιστής. Ακούς δήθεν ψευτιές: είσαι, λοιπόν, επιεικής. Πιστεύεις πως όλα γυρίζουν γύρω απ’ την τροχιά σου: άρα δεν είσαι χειρότερος απ’ ότι οι άλλοι άνθρωποι και δεν είσαι πιο μωρόπιστος απ’ αυτούς. Εκτός απ’ αυτά, δεν έχασες τα μυαλά σου απ’ τα πολλά που γνώρισες. Δεν πολυσκοτίζεσαι για πράγματα αδιάφορα σε σένα και δεν έγινες άβουλος απ’ την πολλή γνώση. Τις άλλες αρετές σου τις ξέρεις πιο καλά από μένα ή οποιοδήποτε άλλο».

Για τις φορές

που «παγιδευτήκαμε» στα λόγια κάποιου…