10 Φεβρουαρίου 2013

Ποιες Φωτογραφίες Μπορώ Να Χρησιμοποιήσω Στο Blog Μου

Photo Credit: Pixabay

Το διαδίκτυο και τα πνευματικά δικαιώματα είναι μια μεγάλη ιστορία αγάπης και μίσους. Απ' τη μια πλευρά, το διαδίκτυο σου παρέχει έναν φθηνό κι εύκολα προσβάσιμο τρόπο να "κοινωνήσεις" τη δουλειά σου και τις δημιουργίες σου, τις γνώσεις σου και τα ενδιαφέροντά σου, και απ' την άλλη, μπορούν εύκολα όλα αυτά ν' αντιγραφούν και να χρησιμοποιηθούν για εμπορικούς ή μη σκοπούς, στο διαδίκτυο ή και αλλού, χωρίς να ρωτηθείς, χωρίς να συμφωνήσεις και χωρίς ίσως να το μάθεις ποτέ. O λαβύρινθος είναι τεράστιος σε έκταση και μίτος δεν υπάρχει, μόνο ένας περίπλοκος αχανής "ιστός".


Ξεκινώντας αυτό το blog, προβληματίστηκα για το αν μπορώ να χρησιμοποιώ φωτογραφίες άλλων. Έβλεπα σε μερικά ιστολόγια να χρησιμοποιούν φωτογραφίες από άλλες ιστοσελίδες με διάφορους τρόπους, όπως: 
  • με σύνδεσμο πίσω στην ιστοσελίδας της φωτογραφίας, ή 
  • αναφέροντας το όνομα του φωτογράφου και της ιστοσελίδα στην ετικέτα της, ή 
  • με υποσημειώσεις ότι οι φωτογραφίες δεν είναι δικές τους κι όποιος δημιουργός δεν θέλει να χρησιμοποιούνται, να τους ενημερώσει για να τις "κατεβάσουν", ή ότι δεν χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς κ.τ.λ.
Όλες αυτές οι πρακτικές, όσο πειστικές κι αν φαίνονται στην αρχή, δεν καλύπτουν κανέναν τελικά, αν ο δημιουργός έχει το copyright (all rights reserved) και δεν έχει δώσει την άδεια να χρησιμοποιηθεί η δουλειά του. Τυχαία έπεσα τις προηγούμενες μέρες στο blog μιας Αμερικανίδας συγγραφέα, της Roni Roller, που μπλέχτηκε σε δικαστική διαμάχη με το δημιουργό μιας φωτογραφίας, γιατί τη χρησιμοποίησε στο blog της χωρίς να τον ρωτήσει και ο δημιουργός ζητούσε ένα υπέρογκο ποσό για τη χρήση της. 



Δύο λύσεις υπάρχουν, για να αποφύγεις τις κακοτοπιές: 
  • ή θα χρησιμοποιείς δικές σου φωτογραφίες, 
  • ή θα χρησιμοποιείς φωτογραφίες που τα πνευματικά τους δικαιώματα έχουν λήξει ή ο δημιουργός τους το επιτρέπει. 
Νομίζω ότι η πρώτη λύση είναι η καλύτερη. Εξάλλου στον χρόνο που θα χρειαστείς, για να ψάξεις και να βρεις αυτό που θέλεις, θα έχεις βγάλει όσες φωτογραφίες χρειάζεσαι. Αν τώρα αυτή η εκδοχή σου φαίνεται δύσκολη, είτε γιατί δεν τα πας καθόλου καλά με τις φωτογραφικές μηχανές, είτε γιατί δεν έχεις χρόνο για καλλιτεχνικές αναζητήσεις, είτε γιατί αυτό που θέλεις είναι στην άλλη άκρη του κόσμου, τότε μπορείς ν' αναζητήσεις στο διαδίκτυο φωτογραφίες, που οι δημιουργοί τους έχουν παραιτηθεί απ' όλα ή από μερικά πνευματικά τους δικαιώματα.

Public domain: έργα που ο χρόνος προστασίας των πνευματικών τους δικαιωμάτων έχει παρέλθει ή που ο δημιουργός του έχει αποποιηθεί κάθε πνευματικό του δικαίωμα. Ιστοσελίδες που μπορείτε να βρείτε φωτογραφίες public domain: 

Άδειες Creative Commons:παρέχει στον δημιουργό τη δυνατότητα να να δηλώσει το περιεχόμενο των πνευματικών δικαιωμάτων που παρακρατεί και τι θέλει να παραχωρήσει στο κοινό. Υπάρχουν διαφόρων ειδών άδειες, π.χ. attribution (αναφορά) - noncommercial (μη εμπορική χρήση) - no derivative works (όχι παράγωγα έργα) - share alike (παρόμοια διανομή). Γι' αυτό θέλει λίγη προσοχή, όταν τις χρησιμοποιούμε. Πρέπει να είμαστε σίγουροι τι μας επιτρέπεται να κάνουμε, π.χ. δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια φωτογραφία με άδεια cc-noncommercial, όταν το site μας είναι εμπορικό ή κερδίζουμε χρήματα απ' αυτό. Φωτογραφίες με άδεια cc μπορούμε να βρούμε σε διάφορες μηχανές αναζήτησης:


Royalty-free photos: φωτογραφίες που μπορείς ν' αγοράσεις και να τις χρησιμοποιήσεις χωρίς περιορισμούς, π.χ. στον χρόνο χρήσης ή στον αριθμό των χρήσεων ή των εκτυπώσεων. Υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες με stock φωτογραφίες, που με αμοιβή σας παρέχουν αυτή τη δυνατότητα. Όμως, τα περισσότερα αποποιούνται την ευθύνη, αν δημιουργηθεί "θέμα" με τα πνευματικά δικαιώματα, γι' αυτό καλύτερα να μιλάτε με τον δημιουργό, πριν δημοσιεύσετε ή χρησιμοποιήσετε έργα του. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου